Martin Som steekt zijn nek uit
Wethouderschap
geeft ras-Didammer
nieuwe energie
Door Susan Wiendels
MONTFERLAND – Hij was energie-adviseur voor bedrijven. In loondienst en daarna als zelfstandige. Nu is Martin Som (48) wethouder in het nieuwe college van de gemeente Montferland. Ook hiervan krijgt hij energie.
"Als je ergens iets van vindt, dan moet je je nek uit durven steken en proberen daar zelf iets aan te doen. En niet alleen maar vanaf de zijlijn roepen wat je allemaal niet goed vindt. In de politiek kun je je invloed laten gelden, het gaat om je eigen leefomgeving. Dat vind ik geweldig om te doen."
Martin is geboren en getogen in 'Diem' en woont er nog steeds, nu samen met zijn partner Yvette en kinderen Thijs (18), Thomas (16), Karlijn (15) en Juliët (8). Slechts twee jaar van zijn leven was hij elders gehuisvest, in Nijmegen. "Maar dat was niets voor mij. Na anderhalf jaar wist ik nog niet wie mijn buurman was."
Droomportefeuille
In 1997 wordt hij lid van de VVD, in 1998 komt hij op de kieslijst en in de commissie Maatschappij & Organisatie. Sinds 2002 is Martin Som raadslid en vanaf 2005 fractievoorzitter van de VVD in de gemeenteraad. Wethouder worden lijkt dan een logische stap, maar Som wilde niet koste wat het kost wethouder worden na de gemeenteraadsverkiezingen in maart. "Ik heb me als lijsttrekker beschikbaar gesteld als wethouder. Of het daadwerkelijk zo ver zou komen was afhankelijk van de coalitieonderhandelingen en portefeuilleverdeling. We hadden meerdere kandidaten binnen de partij." Met onder meer Recreatie en Toerisme, Financiën, Economische zaken en Gemeentelijk vastgoed kreeg Martin Som zijn droomportefeuille en zit hij sinds drie weken letterlijk en figuurlijk op de stoel van voorganger en partijgenoot Rob Visser. Geen 1 fte, maar 0,8 fte. Niet voor een extra papadag. Som adviseert sinds 2015 als zelfstandig ondernemer bedrijven op het gebied van energieinkoop en energiebesparing. Graag wil hij dat lijntje openhouden, zij het heel low-profile. "Ik heb geen terugkeergarantie. Op deze manier kan ik feeling houden met die tak van sport. Het bijt elkaar niet, het gaat om bedrijven buiten Montferland." Om de schijn van belangenverstrengeling te vermijden heeft hij wel zijn bestuursfunctie bij DVC'26 opgegeven. "Je kunt niet hier en daar bestuurlijke verantwoordelijkheid dragen", stelt Som vanaf zijn nieuwe plek in het gemeentehuis.
Steile leercurve
Ondanks zijn ruime ervaring als raadslid moet hij de eerste weken wél zijn weg vinden. En vooral veel kennismaken. "Het is een steile leercurve", erkent Som. "Je denkt dat je als raadslid veel ambtenaren kent, maar dat zijn vaak alleen de afdelingshoofden. En besturen is natuurlijk anders dan je werk als raadslid. Als raad stel je kaders en controleer je. Als wethouder geef je de koers aan en daar zal de raad wat van mogen vinden."
Som heeft alle vertrouwen in de komende vier jaar. Ondanks dat het nieuwe college met hem, Wim Sinderdinck, Ruth Mijnen en Oscar van Leeuwen vier nieuwe gezichten telt en Montferland met dossiers als DocksNLD2, het Masterplan Didam, de brede school in 's-Heerenberg en de invulling van de taken op het sociale domein voor grote uitdagingen staat. "Natuurlijk is een deel van de bestuurlijke ervaring verdwenen, maar we hebben alle vier ervaring als raadslid. We weten hoe de processen lopen en we beschikken allemaal over dossierkennis. En wethouder Walter Gerritsen, gemeentesecretaris Ted Evers en burgemeester Peter de Baat hebben natuurlijk al college-ervaring. En het meest belangrijke: het ambtelijke apparaat is niet veranderd, dáár zit de meeste kennis."
Als hij over vier jaar terugkijkt op het wethouderschap wanneer is zijn missie dan geslaagd? Som: "Ik denk niet in termen van wel of niet geslaagd. Als we ons op economisch gebied hebben versterkt, Montferland als toeristisch gebied bekender is geworden en we onze financiële positie hebben gestabiliseerd of zelfs verbeterd, dan ben ik blij. Toerisme is één van onze economische pijlers. Er moet geld van buiten de gemeente naar binnen komen. Iedereen in Nederland en Nordrhein-Westfalen kent de Achterhoek en de Veluwe, maar niet Montferland. Daar valt nog een wereld te winnen. We moeten de lokale economie stimuleren. Zowel bedrijventerreinen als MKB'ers. Een sterke lokale economie begint met een goed vestigingsbeleid. De ontsluiting moet goed zijn en ondernemers moeten de ruimte krijgen om hun ding te doen, anders waren ze wel in loondienst gegaan. Ook het Masterplan verdient aandacht, nu is er sprake van een versnippering. En wat de outlet in Zevenaar betreft. We kunnen ons druk maken over Didammers die straks naar de outlet gaan om daar dingen te gaan kopen. Je kunt er beter voor zorgen dat een deel van al die outletbezoekers uit het hele land en Duitsland ook naar Montferland komt."
Discussie
Som gaat graag de discussie aan met Montferlanders over het gemeentelijk beleid. "Maar wel op een faire en constructieve manier. "Je kunt van alles iets vinden en aangeven wat allemaal niet goed is, dat geeft niet. Maar ga dan met elkaar in gesprek. Dan kun je over en weer uitwisselen waarom iets wel of niet gedaan moet worden en begrijpen we elkaar beter." Het clusterbeleid is zo'n onderwerp dat in afgelopen raadsperiode al de nodige stof deed opwaaien. De invulling van dat beleid ligt op het bordje van het nieuwe college. Som is daar helder over. "Het verenigingsleven moet zichzelf zoveel mogelijk op de been houden en niet afhankelijk zijn van overheden. Hobby's kosten geld, dat moeten mensen zelf betalen. Alleen voor mensen die door omstandigheden de middelen niet hebben, moet er een vangnet zijn." Zelf initiatieven nemen, niet afhankelijk zijn van de overheid. Het tekent de liberaal in Martin Som. De jas van de VVD zit hem als gegoten. Al was het een CDA'er die hem ruim twintig jaar geleden over de streep trok om lid te worden van de partij, namelijk Ted Kok. "Hij is drie jaar ouder dan ik, hij ging de politiek in. Ik vond dat leuk, iemand van mijn eigen leeftijd en uit mijn omgeving die politiek actief was. Enkele jaren later heb ik ook de stap gezet."